فراوانی کاردیومیوپاتی وابسته به دانامایسین در کودکان و نوجوانان بهبود یافته از لوسمی لنفوبلاستیک حاد و ارتباط آن با سطح تروپونین قلبی و دوز تجمعی دارو

مقدمه: مطالعه ی حاضر با هدف تعیین فراوانی کاردیومیوپاتی وابسته به دانامایسین در کودکان و نوجوانان بهبود یافته از لوسمی لنفوبلاستیک حاد و ارتباط آن با سطح تروپونین قلبی و دوز تجمعی دارو به انجام رسید. روش ها: این مطالعه ی مقطعی در جمعیّت کودکان و نوجوانان زیر 18 سال با سابقه ی بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد (acute lymphocytic leukemia یا all) با شرح حال دریافت دانامایسین در بیمارستان الزهرا (س)، وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، انجام شد. افراد دارای معیارهای ورود به مطالعه بر اساس دوز تجمعی دانامایسین به دو گروه کمتر از 250 و بیشتر از 250 میلی گرم بر متر مربع تقسیم شدند. در کلیه ی بیماران پس از اخذ رضایت نامه و گرفتن شرح حال و انجام معاینات اولیه، سطح خونی تروپونین قلبی t اندازه گیری شد و سپس شاخص های shortening fraction ((sf و کسر تخلیه (ejection fraction یا ef) به وسیله ی اکوکاردیوگرافی ارزیابی گردید. نتایج به دست آمده بین دو گروه به وسیله ی نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: از بین 55 بیمار مبتلا به all تحت درمان با دانامایسین، 3 نفر مبتلا به کاردیومیوپاتی بودند که همه ی آن ها در گروه دوم قرار داشتند (048/0 > p). میانگین شاخص ef در گروه اول و دوم به ترتیب 26/4 ± 03/65 و 56/6 ± 4/61 بود (02/0 > p). همچنین میانگین شاخص sf در گروه اول و دوم به ترتیب 19/4 ± 23/34 و 4 ± 92/31 بود (04/0 > p). نتیجه ی آزمایش تروپونین قلبی نیز در 4 نفر از افراد گروه دوم مثبت بود، در صورتی که در گروه اول مورد مثبتی یافت نشد (037/0 > p). بین ابتلا به کاردیومیوپاتی و افزایش تروپونین قلبی ارتباط معنی داری وجود نداشت (21/0 = p). نتیجه گیری: بیماران مبتلا به all تحت درمان با دانامایسین در معرض عوارض قلبی دارو قرار دارند و توصیه می شود حتی الامکان از مقادیر بیشتر از 250 میلی گرم بر متر مربع پرهیز شود؛ چرا که شانس کاردیوتوکسیسیتی بسیار بالاتر می رود. از آن جا که ارتباط معنی داری بین سطح تروپونین t قلبی و کاردیومیوپاتی وجود نداشت، نمی توان از آن به عنوان یک مارکر قابل اطمینان بررسی کاردیوتوکسیسیتی به تنهایی و یا جانشین اکوکاردیوگرافی استفاده کرد.